Połowa Polaków może kupić mieszkanie na kredyt
Wiarygodność, stałe dochody i pieniądze na niezbędny wkład własny, to przepis na zakup mieszkania na kredyt. Rodzina dysponująca dwiema średnimi krajowymi może dziś bowiem pożyczyć na własne cztery kąty prawie 640 tysięcy.
Przy wynagrodzeniach na poziomie mediany zdolność spada do niecaÅ‚ych 420 tysiÄ™cy, co też powinno wystarczyć na zakup mieszkania w każdym z miast wojewódzkich – wynika z danych zebranych przez HRE Investments.
Trzyosobowa rodzina, w której oboje rodzice pracujÄ… i każde z nich przynosi do domu po Å›redniej krajowej, mogÅ‚aby pożyczyć na mieszkanie 638,9 tys. zÅ‚otych – wynika z październikowej ankiety przeprowadzonej przez HRE Investments wÅ›ród banków. To o 5 tysiÄ™cy wiÄ™cej niż przed miesiÄ…cem i okoÅ‚o 49 tysiÄ™cy wiÄ™cej niż przed rokiem.
Pożyczymy więcej tylko po podwyżce
Warto w tym miejscu podkreślić, że metodologia badania zakłada comiesięczną aktualizację przeciętnego wynagrodzenia. I tak co miesiąc biorąc pod uwagę nowe dane GUS o średnich wynagrodzeniach w przedsiębiorstwach oraz liczbę zatrudnionych w nich osób szacujemy średnią ważoną pensję z okresu ostatnich 12 miesięcy. To ta liczba jest uwzględniana przy okazji badania zdolności kredytowej.
W ciÄ…gu roku doszÅ‚o tu do bardzo poważnego progresu – pensja z poziomu 4727 zÅ‚ brutto w październiku 2018 roku wzrosÅ‚a do 5054 zÅ‚otych brutto obecnie. To wÅ‚aÅ›nie tej zmianie modelowa rodzina zawdziÄ™cza to, że na mieszkanie mogÅ‚aby w banku pożyczyć wiÄ™cej niż przed rokiem. Z szacunków HRE Investments wynika bowiem, że jeÅ›li rodzina w ciÄ…gu ostatniego roku nie dostaÅ‚aby żadnej podwyżki, to i jej zdolność kredytowa byÅ‚aby niższa niż przed rokiem – nawet o okoÅ‚o 30 tysiÄ™cy.
Wspomniane 638,9 tysiÄ™cy zÅ‚otych to mediana maksymalnej zdolnoÅ›ci kredytowej. W praktyce oznacza to, że poÅ‚owa banków skÅ‚onna byÅ‚aby rodzinie z naszego przykÅ‚adu pożyczyć wiÄ™cej, a poÅ‚owa mniej. Na najmniejszy kredyt można byÅ‚oby liczyć korzystajÄ…c z oferty Alior Banku, choć i tu rodzina mogÅ‚aby pożyczyć caÅ‚kiem pokaźnÄ… kwotÄ™ – 544 tys. zÅ‚otych. NajwiÄ™cej zaproponowaÅ‚by za to Credit Agricole – bez maÅ‚a 700 tysiÄ™cy. Z deklaracji banków wynika ponadto, że na najtaÅ„szÄ… ofertÄ™ (najniższe RRSO) modelowa rodzina mogÅ‚aby liczyć w BNP Paribas i BOÅš Banku, choć trzeba mieć Å›wiadomość, że oferta może bardzo różnić siÄ™ gdy po kredyt przyjdzie osoba wymykajÄ…ca siÄ™ z charakterystyki opisanej w naszym przykÅ‚adzie.
W badaniu zakÅ‚adamy bowiem stan niemal idealny – rodzina nie ma żadnych zobowiÄ…zaÅ„, nie posiada kredytów, kart kredytowych, nie spÅ‚aca rat i ma niskie koszty utrzymania, a z drugiej strony posiada pozytywnÄ… historiÄ™ kredytowÄ…. Rodzice pracujÄ… od 3 lat na peÅ‚en etat na umowie na czas nieokreÅ›lony i sÄ… skÅ‚onni przelewać wynagrodzenie na zaÅ‚ożone przy okazji zaciÄ…gania kredytu konto. ChcÄ… też skorzystać z kart pÅ‚atniczych lub kredytowych danej instytucji. Na pozostaÅ‚e produkty dodatkowe patrzÄ… bardzo sceptycznie (np. regularne oszczÄ™dzanie, dodatkowe polisy ubezpieczeniowe) i skorzystajÄ… z nich tylko jeÅ›li bÄ™dzie to bezwzglÄ™dnie konieczne lub opÅ‚acalne.
Trzeba wiÄ™c mieć Å›wiadomość, że wystarczy, aby rodzice dysponowali kartÄ… kredytowÄ… w limitem na poziomie 10 tysiÄ™cy zÅ‚otych oraz nawet niewielkimi zobowiÄ…zaniami zaciÄ…gniÄ™tymi przy okazji zakupu AGD czy elektroniki, aby zdolność kredytowa stopniaÅ‚a o 100-200 tysiÄ™cy zÅ‚otych. MaÅ‚o tego – gdyby jeden z rodziców straciÅ‚ źródÅ‚o dochodów, to oznaczaÅ‚oby to gwaÅ‚towny spadek zdolnoÅ›ci kredytowej. Trzyosobowa rodzina z naszego przypadku z dochodem na poziomie jednej Å›redniej krajowej mogÅ‚aby bowiem pożyczyć zaledwie kilkadziesiÄ…t tysiÄ™cy zÅ‚otych.
Połowa pracujących powinna mieć zdolność
Przy okazji spytaliśmy też banki ile skłonne byłyby pożyczyć trzyosobowej rodzinie, w której rodzice zarabiają pieniądze zbliżone do mediany wynagrodzeń. To znaczy, że połowa osób zarabia więcej, a połowa mniej niż oni. Z ostatniej publikacji GUS mówiącej o medianie wynagrodzeń wynika, że jest to około 20% mniej niż średnia płaca w przedsiębiorstwach. Ile więc mogłaby pożyczyć trzyosobowa rodzina, w której rodzice przynoszą do domu po trochę ponad 4 tysiące brutto miesięcznie? Z ankiet przesłanych przez banki wynika, że takiej rodzinie skłonne byłyby pożyczyć przeciętnie około 420 tysięcy. Takie zarobki są więc wystarczające, aby skutecznie ubiegać się o kredyt na mieszkanie w każdym z miastach wojewódzkich - o ile oczywiście znowu założymy, że nie przytłaczają nas zobowiązania, posiadamy pieniądze na wkład własny i pokrycie kosztów transakcyjnych oraz nie mamy złej historii kredytowej.
Lepiej pożyczyć mniej niż za dużo
Przy okazji warto przypomnieć, że wykorzystywanie zdolności kredytowej do granic możliwości może okazać się nieroztropne. Nie zostawia bowiem marginesu bezpieczeństwa na wypadek utraty pracy oraz może oznaczać problemy ze spłatą raty w przypadku podwyżek stóp procentowych. Jako przestrogę warto dodać, że choć scenariusz taki jest dziś mało prawdopodobny, to powrót stóp procentowych do poziomu z 2012 roku mógłby oznaczać, że raty dziś zaciąganych kredytów mogłyby wzrosnąć nawet o 30-40%.
Ważne informacje